26 ноября 2025

Арнайы педагог – ерекше білім беруді қажет ететін балалармен жұмыс істейтін жоғары білікті маман. Оның басты мақсаты – баланың жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, жан-жақты дамуына, оқу үрдісіне бейімделуіне және қоғамда өз орнын табуына жағдай жасау.

 

Арнайы педагогтың жұмысы бірнеше негізгі бағыттан тұрады:

 

 1. Диагностикалық бағыт

 

Бұл бағыт баланың даму ерекшелігін, жеке қабілеттерін және қиындықтарын анықтауға бағытталады.

 

Міндеттері:

•Баланың сөйлеу, ойлау, есте сақтау, зейін, эмоциялық және моторлық дамуын зерттеу;

•Арнайы бақылау мен тестілеу арқылы жеке даму картасын жасау;

•Психолог, логопед және пән мұғалімдерімен бірлесе отырып кешенді талдау жүргізу;

•Диагностика нәтижесіне сүйеніп, жеке түзету-дамыту бағдарламасын құрастыру.

 

2. Түзету-дамыту бағыты

 

Бұл бағыттың мақсаты – баланың дамуындағы кемшіліктерді түзету және оның әлеуетті мүмкіндіктерін дамыту.

 

Негізгі жұмыстар:

•Танымдық процестерді (есте сақтау, зейін, ойлау, қабылдау) жетілдіру;

•Сөйлеу және тіл дамыту жаттығуларын жүргізу;

•Ұсақ және ірі моториканы дамыту ойындары мен жаттығулары;

•Эмоциялық және әлеуметтік мінез-құлықты қалыптастыру;

•Әр баламен жеке және топтық сабақтар өткізу.

 

3. Кеңес беру және әдістемелік бағыт

 

Арнайы педагог ата-аналарға және педагогикалық ұжымға кәсіби кеңес беріп, баламен жұмыс істеудің тиімді жолдарын ұсынады.

 

Міндеттері:

•Ата-аналарға баланың даму ерекшеліктерін түсіндіріп, үй жағдайында қолдау көрсету жолдарын үйрету;

•Мұғалімдерге ерекше білім алушылармен жұмыс жүргізудің әдістемелік нұсқауларын беру;

•Психолог, логопед, әлеуметтік педагогтармен бірлесе отырып командалық кеңес өткізу;

•Түзету сабақтарының нәтижесін педагогикалық кеңестерде талқылау.

 

4. Бейімдеу және әлеуметтік қолдау бағыты

 

Бұл бағыт ерекше баланың қоғамға бейімделуіне, өзін еркін сезінуіне және өз мүмкіндігін жүзеге асыруына мүмкіндік береді.

 

Міндеттері:

•Баланың ұжыммен қарым-қатынас орнатуына көмектесу;

•Өзін-өзі күту, дербестік және жауапкершілік дағдыларын дамыту;

•Топтық ойындар мен бірлескен іс-шаралар арқылы өз-өзін көрсетуге мүмкіндік жасау;

•Қоғамдық өмірге белсенді араласуға жағдай туғызу.

 

5. Ақпараттық-ағартушылық бағыт

 

Арнайы педагог қоғамда инклюзивті білім берудің маңыздылығын түсіндіруге, ерекше балаларға деген оң көзқарас қалыптастыруға үлес қосады.

 

Міндеттері:

•Ерекше білім алушылар туралы ақпараттық бұрыштар мен буклеттер әзірлеу;

•Ата-аналар жиналысы мен семинарларда инклюзивті білім берудің артықшылығын түсіндіру;

•Мектеп сайтында арнайы айдар ашып, ата-аналарға пайдалы материалдар ұсыну;

•Арнайы педагогикалық іс-тәжірибені тарату және үздік тәжірибелермен бөлісу.

 

Қорытынды

 

Арнайы педагог – ерекше балалардың жүрегіне жол таба білетін мейірімді маман.

Ол әр баланың мүмкіндігін көріп, сенімін арттырып, қоғамда өз орнын табуға жетелейді.

Бұл маманның еңбегі – мейірім мен жауапкершіліктің үлгісі.

 

Арнайы педагог: Г. Ғабитқызы